SA136
- Nadrzędna kategoria: Kolej
- Kategoria: Autobusy szynowe
- Opublikowano: wtorek, 30, styczeń 2018 21:00
- PSMKMS
- Odsłony: 4083
Są pierwszymi trójczłonowymi autobusami szynowymi wyprodukowanymi przez zakłady PESA z Bydgoszczy. Zaprojektowane zostały z myślą o odbiorcy z Włoch i do chwili obecnej cieszą się większym zainteresowaniem poza granicami naszego kraju niż na rodzimym rynku. Dotychczas łącznie zamówiono 100 egzemplarzy szynobusów Pesa Atribo.
Sukcesy autobusów szynowych produkowanych przez zakłady PESA z Bydgoszczy na krajowym rynku skłonił producenta do spróbowania sił w przetargach organizowanych przez europejskich operatorów kolejowych. W czerwcu 2006 roku udało się podpisać kontrakt na dostawę 13 trójczłonowych pojazdów spalinowych, zamówionych przez włoską spółkę kolejową Ferrovie del Sud Est, obsługującą połączenia lokalne w rejonie Bari. Produkcja nowych pojazdów ruszyła w 2007 roku, natomiast rok później rozpoczęły się testy prototypu. W lipcu 2008 roku pierwszy szynobus trafił do odbiorcy we Włoszech, gdzie oznaczony został serią ATR220. W ten sposób powstała nazwa Atribo, którą określa się całą rodzinę trójczłonowych szynobusów produkowanych przez zakłady PESA z Bydgoszczy.
Dostawa pierwszych trzynastu sztuk spalinowych zespołów trakcyjnych zakończyła się sukcesem, co otworzyło drogę do dalszych zamówień. W rezultacie, czterech włoskich przewoźników zakupiło łącznie 85 pojazdów Atribo. Z początkiem 2017 roku dobiegła końca realizacja największego kontraktu na dostawę 44 szynobusów dla włoskich kolei państwowych Trenitalia.
Pociągi produkowane dla włoskich odbiorców odbyły liczne jazdy promocyjne zarówno na terenie Polski, jak i innych krajów europejskich. Działania te przyniosły efekt w postaci pierwszego polskiego kontraktu na szynobusy Atribo. Władze województwa Zachodniopomorskiego w 2010 roku podpisały umowę z PESĄ na dostawę 10 pojazdów z możliwością rozszerzenia zamówienia o dwa dodatkowe pociągi, z czego niedługo później skorzystano. Początkowo, planowano zakup dwuczłonowych pojazdów, jednak udane wdrożenie do eksploatacji na trasach Szczecin - Kołobrzeg i Szczecin - Szczecinek trójczłonowych, używanych, sprowadzonych z Niemiec autobusów szynowych oznaczonych w Polsce serią SA110, wpłynęło pozytywnie na wzrost liczby podróżnych w pociągach. Stąd zakup trójczłonowych zestawów trakcyjnych stał się nieunikniony, a produkowane dla włoskich odbiorców Atribo idealnie wpasowywały się w potrzeby województwa Zachodniopomorskiego.
Pierwszy szynobus oznaczony na polskiej kolei serią SA136 dostarczono w czerwcu 2010 roku. Całe zamówienie zrealizowane zostało do końca stycznia 2011 roku. Dwanaście pociągów przekazanych zostało Zachodniopomorskiemu Zakładowi Przewozów Regionalnych, który eksploatuje je w Bazie Taboru w Kołobrzegu. Pojazdy te zakupione zostały z myślą o obsłudze połączeń ze Szczecina do Kołobrzegu i Szczecinka. Rzeczywiście, na tych trasach można spotkać je najczęściej, co jednak nie oznacza, że SA136 nie kursują również na innych liniach, od czasu do czasu zastępując nawet jednostki EN57 na zelektryfikowanych szlakach.
Kolejne szynobusy oznaczone serią SA136 zakupione zostały przez władze województwa Pomorskiego do obsługi Pomorskiej Kolei Metropolitarnej. Zamówionych zostało w sumie 7 trójczłonowych pojazdów oraz 6 dwuczłonowych. Pociągi miały być dostarczone w okresie od grudnia 2014 roku do maja 2015 roku, jednak w wyniku podpisanego aneksu przesunięto termin dostawy na okres od kwietnia do sierpnia 2015 roku. Pojazdy te początkowo pojawiły się przy obsłudze pociągów Przewozów Regionalnych z Gdyni na Hel w okresie letnich wakacji. Z uwagi na dużą frekwencję pasażerską, kursowały one wówczas nawet w składach złożonych z dwóch trójczłonowych szynobusów. W dniu 30 sierpnia 2015 roku uroczyście zainaugurowała swoją działalność Pomorska Kolej Metropolitalna. Pomorskie SA136 przekazano w użytkowanie Szybkiej Kolei Miejskiej, która wcześniej wybrana została operatorem PKM. Od tego czasu kursują one głównie solo na trasie Gdańsk Wrzeszcz - Gdańsk Osowa. Od 1 października 2015 roku ruszyło dodatkowe przedłużenie linii PKM do Kartuz, które również obsługują szynobusy serii SA136.
Spalinowe zespoły trakcyjne serii SA136 są trójczłonowymi pociągami, opartymi na czterech wózkach. Zewnętrzne wózki są napędowe, natomiast środkowe zabudowane w systemie Jacobsa znajdują się pod przegubami. Skład posiada dwa silniki spalinowe marki MAN o mocy 382 kW, zlokalizowane po jednym w skrajnych członach. Pozwalają one na rozpędzenie się szynobusu do prędkości 120 km/h. Do wnętrza prowadzą trzy pary dwuskrzydłowych drzwi, umieszczonych po obu stronach każdego członu. Pociąg na pokład może zabrać do 300 pasażerów, z czego 150 przewożonych jest na miejscach siedzących, a 7 na rozkładanych fotelach. Wnętrze pociągu jest jednoprzestrzenne, klimatyzowane, monitorowane i wyposażone w dwie toalety, zlokalizowane w skrajnych członach. Jedna z toalet przystosowana jest do potrzeb osób niepełnosprawnych. Pasażerowie korzystać mogą z gniazdek z napięciem 230V. Pociągi wyposażone zostały również w autokomputer do diagnostyki podzespołów pokładowych, sprzężony z modułami GPS i GSM, przesyłający na bieżąco informacje o lokalizacji i stanie składu do dyspozytora. Atribo posiadają ponadto układ prędkości zadanej, który dodatkowo ułatwia pracę maszynisty. W pociągach zainstalowanych jest szereg innych systemów, między innymi służących do wykrywania pożaru, czy zliczania pasażerów wsiadających i wysiadających.
Numery inwentarzowe |
Producent | Lata budowy | Ilość |
SA136 - 001 - 019 | PESA Bydgoszcz | od 2007 |
19 |
Gdynia (PKP Szybka Kolej Miejska) | 013, 014, 015, 016, 017, 018, 019 |
Kołobrzeg (Zachodni Zakład Przewozów Regionalnych) | 001, 002, 003, 004, 005, 006, 007, 008, 009, 010, 011, 012 |
Oznaczenie kolejowe | SA136 |
Szerokość toru | 1435 mm |
Układ osi | B'2'2'B' |
Typ silnika spalinowego | MAN D2876LUE623 |
Moc znamionowa | 2 x 382 kW |
Rodzaj przekładni | hydrauliczno - mechaniczna |
Typ przekładni | Voith T211rz |
Prędkość konstrukcyjna | 120 km/h |
Długość całkowita | 55570 mm |
Szerokość | 2883 mm |
Wysokość od główki szyny | 4185 mm |
Ilość miejsc siedzących + uchylnych | 150 + 7 |