SA102
- Nadrzędna kategoria: Kolej
- Kategoria: Autobusy szynowe
- Opublikowano: wtorek, 18, styczeń 2022 21:00
- PSMKMS
- Odsłony: 3333
Należały do jednej z dwóch wersji autobusów szynowych typu 207M, zbudowanych na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku w ZNTK Poznań. Pomimo pokładanych w nich nadziei, nie udało im się zrewolucjonizować kolei w naszym kraju. Po nieco ponad 20 latach eksploatacji, zakończyły liniową służbę na trasach w rejonie Chojnic.
W 1989 roku zatwierdzony został projekt budowy zupełnie nowej rodziny autobusów szynowych. W sumie PKP planowały zamówić nawet 220 pojazdów. Zlecenie na ich produkcję otrzymało ZNTK Poznań. W latach 1990 - 1992 hale zakładów opuściły trzy dwuczłonowe prototypowe egzemplarze oznaczone typem fabrycznym 207M. W 1993 roku zbudowano pierwszy trójczłonowy pojazd, zaprojektowane z myślą o obsłudze linii charakteryzujących się górskim profilem. W 1996 roku dołączyły do niego dwa kolejne szynobusy tego typu.
Nowe autobusy szynowe składały się z dwóch członów silnikowych, oznaczonych symbolem SA102 oraz znajdującego się pomiędzy nimi wagonu doczepnego, nie posiadającego kabiny sterowniczej, oznaczonego symbolem SA111. Pojazdy mogły być eksploatowany bez środkowego, wagonu doczepnego. Wówczas lepiej sprawdzały się na liniach o górskim charakterze. Trójczłonowe SA102, poza dodatkowym wagonem doczepnym, praktycznie niczym nie różniły się od dwuczłonowych SA101. Pudło każdego z wagonów oparte zostało na dwóch, jednoosiowych wózkach z dwustopniowym usprężynowaniem. Na ścianach czołowych zamontowano typowe zderzaki i sprzęgi śrubowe. Szynobusy przygotowano do jazdy ukrotnionej. Dwa ostatnie pojazdy wyposażono w toalety z zamkniętym układem sanitarnym oraz przystosowano do przewozu osób niepełnosprawnych. W związku z tym dysponowały mniejszą liczbą miejsc siedzących.
Złe doświadczenia zdobyte przy eksploatacji podzespołów rodzimej produkcji w pojazdach SA101 spowodowały, że w pierwszym SA102 zastosowano przekładnię typu Clark, a w kolejnych firmy Voith. Właśnie ona przyjęta została ostatecznie jako standard dla wszystkich egzemplarzy SA101 i SA102. Ponadto, w nowych szynobusach od razu zastosowano silniki Deutz.
W latach 1993 - 1996 wyprodukowano trzy szynobusy SA102. Pierwszy z nich w 1994 roku rozpoczął pracę w lokomotywowni w Jeleniej Górze. Pojazd ten, ze względu na wstrzymywanie ruchu na kolejnych linii kolejowych na Dolnym Śląsku, dość często zmieniał trasy kursowania. Na początku obecnego wieku, przeważnie bez środkowego członu, obsługiwał połączenia na trasie z Jeleniej Góry do Lwówka Śląskiego. Po remoncie w 2006 roku, szynobus na kilka tygodni trafił do Krakowa, gdzie kursował na trasie do Portu Lotniczego Kraków Balice. Od 2009 roku pojazd ten przekazano do Chojnic. Dwa pozostałe szynobusy od początku pracowały na Pomorze, początkowo w Gdyni, a później w Chojnicach. Obsługiwały tam ruch na liniach mających swój początek na tym węźle kolejowym. Wszystkie autobusy szynowe w 2006 roku zmieniły barwy z biało-szaro-czerwonych na żółto-niebieskie. Później zastosowano na nich nową, bordową kolorystykę Przewozów Regionalnych.
|
Numery inwentarzowe |
Producent | Lata budowy | Ilość |
| SA102 - 001-003 | ZNTK Poznań | 1993 - 1996 |
3 |
| Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa w Jaworzynie Śląskiej | 002 |
| Pomorski Zakład Przewozów Regionalnych | 003 |
| Oznaczenie kolejowe | SA102+SA111+SA102 |
| Układ osi | 1'A'+1'1'+A'1' |
| Szerokość toru | 1435 mm |
| Długość całkowita | 45940 mm |
| Szerokość całkowita | 3003 mm |
| Wysokość całkowita | 3600 mm |
| Masa służbowa | 82 t |
| Moc znamionowa | 400 kW |
| Typ i rodzaj przekładni | Voith T211 rz - hydrauliczna |
| Prędkość konstrukcyjna | 90 km/h |
| Ilość miejsc siedzących | 144 |
| Średnica kół | 920 mm |
Wiosną 2016 roku SA102 - 001 jako pierwszy został wycofany z eksploatacji. Pod koniec tego roku odstawiono SA102 - 003. Najdłużej sprawny pozostawał SA102 - 002, który ostatecznie zakończył służbę liniową w lipcu 2017 roku, jako ostatni pojazd typu 207M. Ze względu na najlepszy stan techniczny, we wrześniu 2017 roku został on wpisany do rejestru zabytków przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdyni. Pod koniec 2018 roku SA102 - 002 zakupiło Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa z Jaworzyny Śląskiej. Został on przetransportowany na Dolny Śląsk. Na miejscu przywrócono mu oryginalne malowanie. Od tego czasu jest prezentowany na terenie muzeum. Szynobus SA102 - 001 został pocięty na złom w 2017 roku. Trzeci SA102 - 003 stoi odstawiony na terenie stacji w Chojnicach.
