ED161

Nadrzędna kategoria: Kolej

Kategoria: Elektryczne zespoły trakcyjne

Opublikowano: wtorek, 21, luty 2017 21:00

PSMKMS

Odsłony: 5320

PKP Intercity w 2014 roku wybrało dostawcę w drugim przetargu na dostawę 20 elektrycznych zespołów trakcyjnych do obsługi dalekobieżnych połączeń TLK. Najlepszą ofertę w tym postępowaniu złożyła firma PESA Bydgoszcz S.A. Pierwsze pojazdy z tego kontraktu weszły do eksploatacji pod koniec 2015 roku.

Umowa z PKP Intercity podpisana została 23 maja 2014 roku. Firma PESA Bydgoszcz S.A. wygrała drugi przetarg na pociągi zespolone. Pierwsze zamówienie zdobyło konsorcjum firm Stadler Polska Sp. z o.o. oraz NEWAG S.A., które zaproponowały pociągi z rodziny Flirt, oznaczone serią ED160 za kwotę 1,156 mln złotych brutto. Bydgoska PESA zgodnie z kontraktem za dostawę 20 pociągów i ich serwis przez 15 lat, miała otrzymać kwotę 1,321 mln złotych brutto. Pociągi oznaczone serią ED161 i noszące nazwę handlową "Dart" zakupione zostały z myślą o obsłudze dotychczasowych połączeń TLK, przemianowanych na InterCity w następujących relacjach: Jelenia Góra - Wrocław - Łódź - Warszawa - Białystok/Lublin oraz Białystok/Lublin - Warszawa - Koluszki - Częstochowa - Katowice - Bielsko Biała. Pierwsze jednostki miały rozpocząć eksploatację w grudniu 2015 roku wraz z wejściem w życie nowego rozkładu jazdy. Ze względu na opóźnienia w produkcji i przekazywaniu pojazdów do ruchu, dopiero w dniu 29 grudnia po raz pierwszy jednostka ED161 - 004 obsłużyła pociąg relacji Warszawa Zachodnia - Lublin. Przez kolejne miesiące, liczba połączeń obsługiwanych przez jednostki Dart stopniowo się zwiększała. Dopiero na początku kwietniu 2016 roku ostatecznie wszystkie jednostki weszły do regularnej służby.  

Jednostka ED161 Dart jest pierwszym przedstawicielem nowej rodziny dalekobieżnych pociągów, całkowicie zaprojektowanych i zbudowanych przez firmę PESA Bydgoszcz S.A. Producent ten w kwietniu 2014 roku otrzymał dotację w wysokości 7 mln złotych, przyznaną przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju na opracowanie prototypu Dart-a. Pojazd miał być gotowy pod koniec 2014 roku, ale ostatecznie PESA przygotowała go w maju 2015 roku. Niedługo później rozpoczęły się testy jednostki. W dniu 30 maja podczas jazd próbnych na Centralnej Magistrali Kolejowej Dart osiągnął prędkość 204 km/h. Oficjalna premiera pociągu miała miejsce na targach Trako w Gdańsku pod koniec września 2015 roku. Zaprezentowano tam jednostkę ED161 - 004. Pierwszy Dart otrzymał dopuszczenie do eksploatacji w dniu 30 października, natomiast PKP Intercity odebrało go dopiero 2 grudnia. Opóźnienia w dostawach ED161 spowodowało poważne zagrożenie utraty dofinansowania ze środków Unii Europejskiej, przeznaczonego na zakup tych pociągów. Dopiero dzięki podpisaniu w dniu 17 grudnia 2015 roku porozumienia pomiędzy PKP Intercity, a bydgoską PESĄ, udało się zabezpieczyć środki finansowe na depozycie, który został wypłacony producentowi po odbiorze jednostek przez zamawiającego.   

Pod względem budowy, pociągi PESA Dart są bardzo podobne do konkurencyjnych składów Flirt. ED161 również jest elektrycznym zespołem trakcyjnym, składającym się z ośmiu członów, posiadającym 60 miejsc siedzących dla pierwszej klasy w konfiguracji foteli 2+1 oraz 294 miejsca siedzące w przedziałach drugiej klasy w konfiguracji foteli 2+2. W przedziale barowym przewidziano 6 miejsc siedzących. Długość pociągu wynosi 150,23 metra. Także w przypadku bydgoskiej PESY są to jak dotąd najdłuższe pojazdy wyprodukowane przez tego producenta.

Pudło ED161 zbudowane jest z elementów stalowych o wysokiej wytrzymałości i odporności na korozję. W konstrukcji użyto także wiele materiałów kompozytowych. Pojazd oparty jest na 9 wózkach, przy czym pierwszy, trzeci i ostatni są napędowe. Wszystkie wózki z wyjątkiem skrajnych zabudowane są w systemie Jacobsa, czyli znajdują się pod łączeniami poszczególnych członów. Dart napędzany jest przez 6 silników trakcyjnych o mocy 400 kW, dających łączną moc 2400 kW. Pojazdy z PESY, mimo że posiadają mniej wózków niż konkurencyjny Flirt, wyposażone zostały w większą liczbę silników, ale o mniejszej mocy. Sumaryczna moc jednostki jest jednak większa, niż w przypadku ED160. Niemniej, tak rozwiązany napęd umożliwia eksploatację ED161 z prędkością 160 km/h. 

Analogiczne, jak w pojazdach firmy Stadler, do każdego z wagonów prowadzą jedne, jednoskrzydłowe drzwi, umieszczone mniej więcej w połowie członu. W rezultacie, pociąg posiada po 8 drzwi po każdej stronie pudła. Wejście do przedziałów dla podróżnych prowadzi poprzez oddzielone przedsionki, zamykane automatycznymi drzwiami. Identyczne drzwi oddzielają przejścia pomiędzy wagonami. Dzięki takiemu rozwiązaniu, pomimo zastosowania układu bezprzedziałowego, przestrzeń dla podróżnych posiada kameralny charakter, znacznie przyjemniejszy niż w pociągach Pendolino. 

Układ zagospodarowania poszczególnych członów nieznacznie różni się od jednostek Flirt. W pierwszym i drugim wagonie zlokalizowane zostały miejsca dla pasażerów klasy pierwszej. W drugim wagonie umieszczono także przedział dla osób na wózkach inwalidzkich oraz toaletę przystosowaną do ich potrzeb. W trzecim członie znajduje się przedział Wars wraz z kuchnią i zapleczem socjalnym dla jej obsługi. Tu także zlokalizowany jest pierwszy przedział klasy drugiej. W czwartym wagonie, poza dwoma przedziałami klasy drugiej, umieszczono pomieszczenie dla kierownika pociągu. Cztery ostatnie człony posiadają przedziały klasy drugiej. W wagonach 6, 7 i 8 przy przedsionku przewidziano miejsce do przewozu dwóch rowerów. Podłoga na całej długości składu umieszczona jest na jednej wysokości 1220 mm od główki szyny bez dodatkowych stopni. Wnętrze jest w pełni klimatyzowane. Pasażerowie mają do dyspozycji sześć toalet z systemem zamkniętym, a także oświetlenie nad fotelami, gniazdka przy siedzeniach zasilające urządzenia mobilne, bezprzewodowy Internet oraz wzmacniacze sygnału telefonii komórkowej. We wnętrzu zainstalowany jest system informacji pasażerskiej i monitoring video.

Pojazdy posiadają nowoczesny system sterowania, a jego diagnostykę można przeprowadzić zdalnie. Jednostki wyposażone są w systemy ERTMS poziom 2. Zapewniona została ponadto możliwość jazdy wielokrotnej dwóch jednostek. Do ich połączenia służą sprzęgi automatyczne, które pierwotnie miały być schowane za pełnymi osłonami. Ostatecznie jednak zdecydowano się pozostawić je na wierzchu, dodając wokół nich ramki.

Pociąg PESA Dart w 2015 roku zdobył nagrodę główną SITK RP im. prof. Czesława Jaworskiego w kategorii Pojazdy podczas targów Trako. W 2016 roku otrzymał również nagrodę iF Design Award. Dzięki odpowiedniej narracji prowadzonej przez producenta, jednostka jeszcze przed fizycznym wyprodukowaniem prototypu zyskała miano "polskiego Pendolino". Wiele osób, w tym polityków, bardzo chętnie zrównuje, a nawet stawia ED161 przed pociągami ED250. Niestety, polski Dart to wciąż pojazd z niższej półki niż włoskie Pendolino. Jednostka ED161 nawet nie zbliżyła się do rekordu prędkości pojazdu całkowicie zaprojektowanego i wyprodukowanego w naszym kraju, który należy do głównego konkurent, czyli firmy Newag z Nowego Sącza. Platforma Dart zakłada wprawdzie projekt pociągu zdolnego poruszać się z prędkością 230 km/h, ale po pierwsze nikt go jak dotąd nie zbudował, a po drugie do 250 km/h osiąganych przez Pendolino wciąż jeszcze wiele brakuje.

Krótszy o półtora roku czas na realizację kontraktu, niż w przypadku jednostek firmy Stadler, a także konieczność projektu i budowy pociągu całkowicie od podstaw, sprawiły że ED161 zwłaszcza w pierwszym okresie eksploatacji cechowały się wieloma "chorobami wieku dziecięcego". PKP Intercity początkowo zakładało skorzystanie z prawa opcji i zakup 10 dodatkowych jednostek ED161. Opóźnienia przekazania do ruchu 20 egzemplarzy reprezentujących podstawowe zamówienie zapewne ostatecznie przeważyły o zaniechaniu zakupu kolejnych pociągów tego typu. Wokół pociągu Dart było bardzo dużo szumu. Tymczasem jednostki Flirt, również wyprodukowane w naszym kraju, bez większego rozgłosu weszły do eksploatacji i sprawują się chyba jednak nieco lepiej od produktu z Bydgoszczy, chociaż nie mogą pochwalić się tak wyrafinowanym design-em.

Pierwsza jednos...

Jednostka ED161...

Jednostka ED161...

Wnętrze przedzi...

Jednostka ED161...

Jednostka ED161...

• « poprz.
• nast. »