SM03 i SM04
- Nadrzędna kategoria: Kolej
- Kategoria: Lokomotywy spalinowe
- Opublikowano: wtorek, 29, październik 2013 22:00
- PSMKMS
- Odsłony: 6170
Lokomotywy serii SM03 zostały zaprojektowane z myślą o obsłudze manewrów w lokomotywowniach i wagonowniach. Przeznaczone były także do pracy na małych i średnich stacjach kolejowych. Oprócz PKP, znalazły one również szerokie zastosowanie w zakładach przemysłowych i różnego rodzaju magazynach, gdzie małe i łatwe w obsłudze lokomotywy spalinowe, szybko wyparły parowozy.
Pierwszy egzemplarz SM03 wyprodukowano w Fabryce Lokomotyw w Chrzanowie w 1959 roku. W 1965 rok rozpoczęto ich produkcję także w Zaodrzańskich Zakładach Przemysłu Metalowego w Zielonej Górze. Z zielonogórskich zakładów pochodziły także następcy SM03, lokomotywy SM04. Od swoich poprzedników różniły się one zastosowaniem nowocześniejszego i nieco silniejszego silnika systemu Wola, typu 14H6. SM04 znalazły wyłącznie zastosowanie na kolejach przemysłowych. Jedynie dwie sztuki SM04, wyprodukowane w latach 1972 i 1978, zostały przejęte z przemysłu przez PKP na początku lat dziewięćdziesiątych. Skreślono je ze stanu pod koniec ubiegłego wieku. Trzy lokomotywy przejął również Zakład Przewozów Regionalnych ze Szczecina.
Lokomotywa SM03 posiada czterosuwowy, 6-cylindrowy silnik spalinowy z zapłonem samoczynnym, systemu Wola typu DSR 150 ( starsze wykonanie ) lub 2DSR 150. Napęd przenoszony jest na zestawy kołowe pojazdu za pośrednictwem sprzęgła głównego i mechanicznej skrzyni biegów. SM03 produkowane były w dwóch wersjach. Liczniejsza odmiana o oznaczeniu fabrycznym Ls 150 mogła rozwinąć prędkość maksymalną 25,7 km/h. Posiadała ona 4-biegową mechaniczną skrzynię biegów. Wersja 2Ls 150 również wyposażona była w 4-biegową skrzynie biegów, ale o dwóch zakresach prędkości i osiągała maksymalnie 45,8 km/h. Produkowana byłą wyłącznie dla PKP ( numery 04...99) w odmianie manewrowo-liniowej z dodatkową przekładnią umożliwiającą uzyskanie większych prędkości na poszczególnych biegach. Dzięki takiemu rozwiązaniu, lokomotywa mogła prowadzić lekkie składy towarowe lub robocze o masie około 200 ton. Na PKP obie wersje były jednakowo oznaczone jako SM03. Lokomotywa nie posiada systemu ogrzewania wagonów, a także sterowania wielokrotnego.
Na dzień dzisiejszy niewiele lokomotyw tej serii znajduje się na stanie PKP. Większość egzemplarzy, skreślonych w ostatnich latach ze stanu, stoi jednak w "krzakach" w wielu lokomotywowniach, czy też zakładach przemysłowych. W Krakowie znajdują się cztery lokomotywy tej serii numer 50, 63, 162 i 266. Wszystkie używane są w tutejszej wagonowni.
Poza PKP, lokomotywy serii SM03 i SM04 wciąż wykorzystywane są przez różne zakłady, w tym przede wszystkim przedsiębiorstwa naprawy infrastruktury kolejowej.
|
Numery inwentarzowe |
Producent | Lata budowy | Ilość |
| SM03 - 01...229 | Fablok | 1959 - 1967 | 229 |
| SM03 - 230...269 | Zastal | 1968 - 1969 | 40 |
| SM03 - 270, 316, 539, 645 | Fablok | 1960 - 1966 | 4 |
| SM04 - 001, 002 | Zastal | 1972, 1978 | 2 |
| CT Gdynia | 109 |
| CW Kraków | 50, 63, 162, 266 |
| CT Lublin | 50, 266 |
| CT Łódź | 189 |
| CT Karsznice 108 | 108 |
| CT Ostrów Wielkopolski | 32, 53, 268 |
| CT Poznań | 246, 259 |
| CT Szczecin | 100, 114, 185 |
| CT Tarnowskie Góry | 218 |
| CT Warszawa | 47, 64, 150, 204, 241 |
| CT Wrocław | 147, 585 |
| Zduńska Wola Karsznice - skansen | 41, 165 ( eksponat ) |
| Chabówka - skansen |
SM04 - 002 ( eksponat ) |
| Oznaczenie kolejowe | fabryczne | SM03 | Ls 150, 2Ls 150 |
| SM04 | 409Da | ||
| Szerokość toru | 1435 mm | ||
| Moc znamionowa silnika spalinowego | 150 KM | ||
| Rodzaj przekładni | mechaniczna | ||
| System sterowania | hydrauliczno-mechaniczny | ||
| Największa prędkość konstrukcyjna | Ls 150 | 25,7km/h | |
| 2Ls 150 | 45,8km/h | ||
| Układ osi | B | ||
| Największy nacisk osi na szyny | 120 kN | ||
| Najmniejszy promień łuku toru | 50 m | ||
| Długość ze zderzakami | 6940 mm | ||
| Największa szerokość | 2970 mm | ||
| Największa wysokość od główki szyny | 3380 mm | ||
| Rozstaw osi zestawów kołowych | 2500 mm | ||
| Średnica kół | 950 mm | ||
| Masa własna lokomotywy | 23,2 t | ||
| Masa służbowa lokomotywy | 24 t | ||
| Największa siła pociągowa przy rozruchu | 58,5 kN | ||
| Rodzaj hamulca | powietrzny i ręczny | ||
| Zawór maszynisty hamulca samoczynnego | systemu Knorra | ||
| Zawór maszynisty hamulca dodatkowego | systemu Knorra | ||
| Rodzaj i napięcie baterii akumulatorów | kwasowe - 24V | ||
| Ogrzewanie kabiny maszynisty | wodne z układu chłodzenia silnika spalinowego | ||
| Pojemność układu paliwa | 250 l | ||
| Pojemność układu wodnego | 120 l | ||
| Pojemność układu oleju silnikowego | 65 l | ||
| Pojemność układu oleju skrzyni biegów | 95 l | ||
| Zapas piasku | 200 kg | ||
|
źródło: "Lokomotywy spalinowe serii SM03", Jan Obremski |
|||
