/** */

SM31

W latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku na polskiej kolei trwał proces wymiany parowozów na pojazdy elektryczne lub spalinowe. Wciąż brakowało jednak odpowiednich lokomotyw do obsługi ruchu na dużych stacjach rozrządowych, w zakładach przemysłowych i portach. Aby zaspokoić te potrzeby, w 1973 roku opracowano projekt lokomotywy SM31.

 

Dokumentację nowej lokomotywy przygotowało biuro konstrukcyjne w zakładach Fablok w Chrzanowie, na bazie udanego projektu spalinowozu manewrowego SM42. Lokomotywa otrzymała fabryczne oznaczenie 411D, natomiast na PKP przydzielono jej serię SM31. Jej produkcję rozpoczęto w 1976 roku i prowadzono z przerwą w latach 1981 - 1983 do 1985 roku. W sumie na PKP dostarczono 167 pojazdów tego typu. Dalsze 30 lokomotyw otrzymały koleje przemysłowe, w tym głównie działające w branży górniczej. Do przemysłu trafiły także dwa prototypy, pierwotnie oznaczone numerami 001 i 002. Z przemysłu pochodziła natomiast ostatnia lokomotywa zakupiona przez PKP, której nadano numer 170. W sumie wyprodukowano 197 lokomotyw tego typu.

 

Pojazdy te zaprojektowano przede wszystkim z myślą o obsłudze ciężkiego ruchu manewrowego na dużych stacjach rozrządowych, a także w zakładach przemysłowych, kopalniach i portach. Mogą one również z powodzeniem prowadzić pociągi towarowe na dłuższych trasach, jednak na polskich kolejach raczej tego nie praktykowano. Nie były też raczej spotykane w ruchu pasażerskim.

 

Lokomotywa SM31 stanowi rozwinięcie lokomotywy SM42. Pudło, z racji przeznaczenia pojazdu, składa się z trzech, niesymetrycznych części. Największą jego część zajmuje przedział z silnikiem spalinowym. Dalej, już nad drugim wózkiem, zlokalizowana jest kabina maszynisty. Na samym końcu umieszczony został przedział z aparaturą elektryczną. Pudło wraz z ostoją osadzone jest na dwóch trójosiowych wózkach, których budowa zbliżona jest do wózków stosowanych w lokomotywach SU45 oraz SU46.

 

Spalinowóz wyposażony jest w przekładnię elektryczną. Silnik spalinowy poprzez prądnicę główną wytwarza prąd, którym zasilane są silniki elektryczne umieszczone na osiach. Lokomotywa posiada 8-cylindrowy, widlasty silnik wysokoprężny typu a8C22W o mocy 880 kW, identyczny jak w serii SM42. Dzięki zwiększeniu ciśnienia doładowania i zmianie regulacji pracy silnika udało się uzyskać zwiększenie jego moc o około 50%. Silnik spalinowy napędza prądnicę, która zasila 6 silników elektrycznych o mocy 196 kW każdy, zawieszonych na osiach systemem tramwajowym.

 

Pojazdy serii SM31 nie cieszyły się zbyt dużą popularnością. Znacznie chętniej, szczególnie w przemyśle, decydowano się na sprowadzane równolegle z ZSRR lokomotywy TEM2, na PKP noszące oznaczenie serii SM48. Radzieckie spalinowozy o zbliżonej konstrukcji charakteryzowały się jednak nieco lepszymi własnościami trakcyjnymi. Mimo to, lokomotywy serii SM31 pozostają w eksploatacji na polskich kolejach do chwili obecnej. Najwięcej egzemplarzy pracuje na Górnym Śląsku. Pozostałe lokomotywy przydzielone są do Zakładów PKP Cargo w Poznaniu i w Warszawie. Jedna sztuka stacjonuje też we Wrocławiu.

 

W ruchu pozostała około połowa lokomotyw na PKP oraz zaledwie kilka sztuk na kolejach przemysłowych. Co ciekawe, żaden z pojazdów tej serii nie doczekał się poważniejszej modernizacji. Wszystkie istniejące egzemplarze eksploatowane są w oryginalnym stanie. W dwudziestym pierwszym wieku dokonano jedynie zmiany kolorystyki na nowe barwy PKP Cargo. Tu wyjątek stanowi jednak lokomotywa SM31 - 071, która wiosną 2019 roku w ramach prowadzonej naprawy poziomu P4 odzyskała historyczne barwy.

Lokomotywa SM31...

 

Lata produkcji

Numery inwentarzowe

Producent Lata budowy Ilość
SM31 - 001...169 Fablok 1976 - 1985 169
SM31 - 170 (z przemysłu) Fablok 1983 1

 

Miejsca stacjonowania
PKP Cargo Południowy Zakład Spółki w Katowicach 010, 031, 032, 036, 038, 049, 050, 054, 071, 081, 091, 095, 096, 100, 104, 113, 127, 133, 134, 136, 137, 149, 151
PKP Cargo Zachodni Zakład Spółki w Poznaniu 044, 045, 062, 067, 074, 087, 103, 106, 107, 108, 111, 130, 131, 138, 145, 155, 158, 159, 160, 168
PKP Cargo Śląski Zakład Spółki w Tarnowskich Górach

035, 040, 047, 059, 065, 073, 075, 078, 083, 093, 099, 102, 112, 115, 116, 117, 118, 120, 122, 135, 139, 144, 161, 162, 166

PKP Cargo Centralny Zakład Spółki w Warszawie 021, 026, 033, 034, 052, 070, 088, 101, 126, 141, 143, 150, 167
PKP Cargo Dolnośląski Zakład Spółki we Wrocławiu 089

 

Dane techniczne
Oznaczenie kolejowe fabryczne SM31 411D
Szerokość toru 1435 mm
Moc znamionowa silnika spalinowego 880 kW
Rodzaj przekładni elektryczna
Największa prędkość konstrukcyjna 80 km/h
Układ osi Co-Co
Średnica kół 1100 mm
Długość ze zderzakami 17000 mm
Rozstaw osi skrajnych zestawów lokomotywy 12350 mm
Masa służbowa lokomotywy 116,4 t

Lokomotywa SM31...
Lokomotywa SM31...
Lokomotywa SM31...
Lokomotywa SM31...
Lokomotywa SM31...
Lokomotywa SM31...
Lokomotywa SM31...
Lokomotywa SM31...
Lokomotywa SM31...

Zaloguj się, aby dodawać komentarze.

Zdjęcie tygodnia

Zaloguj się

Odwiedza nas 210 gości oraz 0 użytkowników.