Tramwaje w Europie
Hiszpania - Barcelona
- Nadrzędna kategoria: Tramwaje
- Kategoria: Tramwaje na świecie
- Opublikowano: niedziela, 15, maj 2016 21:00
- PSMKMS
- Odsłony: 3186
Barcelona jest miastem położonym w północno-wschodniej Hiszpanii, nad morzem Śródziemnym. Zlokalizowano tu stolicę prowincji o tej samej nazwie oraz siedzibę wspólnoty autonomicznej Katalonii. Drugie co do wielkości miasto Hiszpanii może pochwalić się rozbudowaną siecią transportu publicznego, który obejmuje metro, autobusy, tramwaje, a także kilka kolei linowych oraz sieć szybkiej kolei podmiejskiej.
Obecnie w granicach Barcelony mieszka około 1,6 mln ludzi, natomiast cała aglomeracja liczy blisko 4,7 mln mieszkańców i jest szóstym co do wielkości zespołem miejskim w Unii Europejskiej. Tak duża liczba ludzi wymaga sprawnego transportu, którego podstawą jest dość gęsto rozbudowana sieć metra.
Metro w Barcelonie powstało w 1924 roku i cały czas jest rozbudowywane. Obecnie liczy ponad 123 kilometry długości, posiada 165 stacji i 11 linii. Część z nich obsługiwana jest jako system automatyczny, w którym pociągi nie są prowadzone przez maszynistów. Takie rozwiązania funkcjonują między innymi na liniach L9 i L10. Dzięki temu, pasażerowie mogą przez ściany czołowe pociągu obserwować przebieg trasy. Miejsca te stanowią bardzo dużą atrakcje szczególnie dla dzieci. Perony na stacjach linii automatycznych wyposażone są w szklane ścianki z drzwiami. Gdy pociąg wjedzie na tor przy peronie, ustawia się w taki sposób, aby drzwi wagonów znalazły się na wysokości drzwi w ściance wzdłuż krawędzi peronu. Następnie drzwi otwierają się równocześnie w pociągu i na peronie. Takie rozwiązanie poprawia oczywiście bezpieczeństwo pasażerów i pozwala na wyeliminowanie ewentualnego upadku na tory.
Powstanie metra i rozwój motoryzacji indywidualnej, przyczyniły się do likwidacji kolejnych tras tramwajowych na ulicach Barcelony. Powstała jeszcze na przełomie dziewiętnastego i dwudziestego wieku sieć tramwajowa w niewielkiej części przetrwała do lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku. Dla tramwajów po prostu zabrakło miejsca z uwagi na wąskie ulice. W chwili obecnej, większość ulic w mieście centrum miasta jest jednokierunkowa, z kilkoma pasami ruchu. Tramwaje reprezentowane są przez trzy oddzielne systemy. Pierwszy z nich i najstarszy, to historyczny Tramvia Blau. Dwa pozostałe systemy Trambaix i Trambesòs uruchomione zostały w 2004 roku i obsługiwane są przez nowoczesne wagony.
Tramvia Blau, czyli tak zwany Niebieski Tramwaj, to obecnie jedyna pozostałość dawnej historycznej sieci tramwajowej. Dwukilometrowy odcinek prowadzi na wzgórze Tibidado, łącząc ostatni przystanek linii metra L7 z kolejką linowo-terenową. Linia obsługiwana jest przez dwa historyczne wagony z częstotliwością co kilkanaście minut w określonych godzinach i w wybrane dni tygodnia. Na trasie zlokalizowane są tylko dwa przystanki. Tramwaje poruszają się wolno, pokonując bardzo strome wzniesienie.
Niewątpliwą atrakcją Niebieskiego Tramwaju jest zachowanie wielu oryginalnych elementów jego funkcjonowania. Przykładowo, pojazdy wyposażone są w pantografy typu pałąkowego, co obecnie bardzo rzadko zdarza się na świecie. Obsługą tramwaju zajmuje się motorniczy i konduktor, do obowiązku którego należy między innymi ręczne przekładanie pałąku podczas postojów na końcówka. W połowie trasy zlokalizowano odgałęzienie w kierunku niewielkiej zajezdni, w której garażowane są inne zabytkowe tramwaje. Przejazd Niebieskim Tramwajem stanowi niezwykłą atrakcję również z uwagi na okolicę, przez którą prowadzi trasa. Wzdłuż ulicy położone są bowiem bogato zdobione wille, zbudowane przez zamożnych Katalończyków jeszcze na początku dwudziestego wieku.
W dwudziestym pierwszym wieku tramwaje powróciły do łask także w Barcelonie. Dzięki temu miejski transport szynowy powrócił na ulice tego miasta. Nowe trasy zbudowane zostały jako uzupełnienie sieci metra w gęsto zabudowanych nowych dzielnicach mieszkaniowych. W 2004 roku rozpoczęły funkcjonowanie dwie oddzielne sieci tramwajowe w oddalonych od siebie dzielnicach miasta. Trambaix i Trambesòs liczą łącznie około 30 kilometrów długości i posiadają 50 przystanków. Operatorem tramwajów jest firma TramMet.
Pierwsza sieć współczesnego tramwaju w Barcelonie nosi nazwę Trambaix i łączy Baix Llobregat z obszarem miejskim Barcelony. System uruchomiony został w dniu 5 kwietnia 2004 roku. Na Trambaix składają się trzy linie T1, T2 i T3. Trasa rozpoczyna się przy Plaça Francesc Macià w zachodniej Barcelonie i biegnie w kierunku zachodnim przez L'Hospitalet de Llobregat, Esplugues de Llobregat, Cornellà de Llobregat, Sant Joan Despí oraz Sant Just Desvern. 8 grudnia 2006 roku linia T3 została przedłużona do Consell Comarcal w Sant Feliu de Llobregat. Linie obsługują gęsto zaludnione nowe osiedla mieszkaniowe stolicy Katalonii. Pokonują przy tym wiele wzniesień. Główną i najdłuższą linią mającą największą częstotliwość jest T3. Trasy wszystkich trzech linii od krańcówki Plaça Francesc Macià przebiegają razem. Końcowa część linii T2 okrąża dzielnice zachodnie aby ponownie spotkać się na wspólnym przystanku z linią T3. Linia T1 to skrócona wersja linia T2. Obie linie kursują przemiennie. Wszystkie linie tworzą kilkuminutowy wspólny takt. Torowisko na większości trasy jest dwutorowe i wydzielone. Tylko końcówka linii T2 oraz środkowy odcinek linii T3 posiadają jeden tor. Torowisko nie jest jednak odseparowane od ruchu. Na skrzyżowaniach z ruchem ogólnym pojazdy szynowe mają jednak pełny priorytet dzięki sygnalizacji świetlnych. Na końcówce linii T1 Bon Viatge zbudowana jest niewielka zajezdnia, obsługująca sieć Trambaix.
Druga sieć współczesnego tramwaju w Barcelonie nosi nazwę Trambesòs i łączy Sant Adrià de Besòs i Badalonę z obszarem miejskim. Pierwsza linia T4 została oddana do użytku 8 maja 2004 roku. Jej trasa zaczyna się od Ciutadella-Vila Olímpica w Barcelonie i następnie prowadzi przez północno-wschodnią cześć miasta aż do Sant Adrià de Besòs. Druga linia Trambesós numer T5 została uruchomiona 13 października 2006 roku. Jej trasa rozpoczyna się w Glòries w Barcelonie i wiedzie do Gorg w Badalonie. 15 czerwca 2008 została oddana do użytku kolejna, trzecia linia oznaczona numerem T6. Jej trasa prowadzi od Estació de Sant Adrià do Glòries w Barcelonie. Linie obsługują dzielnice biurowców, mieszkaniowe i przemysłowe. Główną linią jest T4, do obsługi której kierowane są również składy dwuwagonowe. Linia ta dociera do ważnego węzła przesiadkowego z linią metra i dworcem kolejowym Ciutadella-Vila Olímpica. Ważną linią jest również T5 docierającą do dużej dzielnicy mieszkaniowej Gorg w Badalonie. Linia T6 stanowi uzupełnienie, spinając cały system. Na wielu odcinkach torowiska Trambesòs poprowadzone zostały obustronnie wzdłuż deptaków dla pieszych i rowerzystów, tworząc tym samym nowoczesną i ekologiczną przestrzeń transportową wokół nowych biurowców. Torowiska są wydzielone i niemal w całości dwutorowe. Wyjątek stanowi odcinek linii T5 i T6. Część tras biegnie również w tunelu pod jedną z wielopasowych arterii. Podobnie jak w przypadku Trambaix, tramwaje Trambesòs mają priorytet na skrzyżowaniach z sygnalizacją świetlną. Trzeci system barcelońskich tramwajów posiada swoją i zarazem najbardziej okazałą zajezdnię, zlokalizowaną w okolicach Sant Adrià de Besòs pomiędzy końcowym a pierwszym przystankiem linii T4 i T6.
Wszystkie linie funkcjonujące w ramach sieci Trambesós i Trambaix obsługiwane są przez identyczne wagony tramwajowe Citadis, wyprodukowane przez koncern Alstom. W sumie zakupiono ponad 40 wozów tego typu. Są to pojazdy niskopodłogowe i dwukierunkowe. W Barcelonie nie ma bowiem żadnej pętli tramwajowej. Wszystkie linie zakończone są końcówkami. Każdy tramwaj Citadis posiada pięć członów, mierzy 32 metry długości i aż 2,65 metra szerokości. Pojazdy te są w pełni klimatyzowane i wyposażone w monitoring. Posiadają 64 miejsc siedzących oraz specjalne miejsca przeznaczone na przewóz rowerów. Kabiny prowadzących, zlokalizowane na obu końcach, oddzielone są od przedziału pasażerskiego szklanymi ściankami. Tramwaje kursujące na obu sieciach posiadają osobną numerację, która jednocześnie pokrywa się ze sobą. Citadisy w większości przypadków kursują solo, jednak na linii T4 można spotkać również składy. Z tego względu przystanki na tej trasie przystosowane zostały do obsługi imponujących, liczących 64 metry długości, pociągów tramwajowych.
Barcelona posiada także rozbudowaną sieć linii autobusowych o długości 2242 kilometrów, na którą składa się 215 linii. Dodatkowo, po mieście kursuje Barcelona Bus Turístic, obsługiwany przez piętrowe autobusy z otwartymi dachami, które przewożą turystów pomiędzy najważniejszymi atrakcjami, zatrzymując się w sumie na 44 przystankach.
Na terenie barcelońskiej aglomeracji funkcjonuje kilka linii kolei linowo-terenowych, na przykład wspominany wcześniej Funicular del Tibidabo. Działają ponadto koleje linowe, na przykład w Montserrat. Elementem transportu zbiorowego jest też usługa bike-sharing. Użytkownicy posiadający specjalne karty mogą wypożyczyć rower z jednej z ponad 400 stacji, rozsianych po mieście.
System transportu miejskiego w Barcelonie jest sprawny, szybki i łatwy w korzystaniu. Użytkownicy mają możliwość wyboru spośród wielu środków transportu i połączeń komunikacyjnych. Nowe linie tramwajowe również znalazły swoje miejsce w tym systemie. Głównym celem ich funkcjonowania jest dowożenie mieszkańców do węzłów przesiadkowych na metro i pociąg. Niestety pomimo priorytetu, tramwaje są wolne i na dłuższych dystansach nie są w stanie konkurować z metrem, samochodem czy rowerami. Wszystkie środki transportu miejskiego są zintegrowane taryfowo. Obecnie planuję się dalszą rozbudowę sieci tramwajowej i połączenie obu obecnych systemów w jedną całość.
Impuls
