Tramwaje w Europie

Holandia - Rotterdam

: Nadrzędna kategoria: Tramwaje; Kategoria: Tramwaje na świecie; Opublikowano: niedziela, 27, luty 2022 21:00; PSMKMS; Odsłony: 907

Rotterdam jest drugim co do wielkości miastem holenderskim. Tutejszy system transportu publicznego oparty jest na metrze i kolei podmiejskiej, które uzupełnia sieć tramwajowa oraz autobusowa. Tramwaje po gorszych latach, dzięki realizacji programu TramPlus, ponownie stały się ważnym elementem sieci transportowej miasta.

Położony w delcie Renu i Mozy Rotterdam zamieszkuje około 650 tysięcy mieszkańców. Pierwsze wzmianki o osadnictwie w tym rejonie pochodzą z 1283 roku. W 1299 roku Rotterdam otrzymał prawa miejskie. Niedługo później rozpoczęto budowę portu. Rozwój handlu morskiego sprawił, że miasto szybko się wzbogaciło i powiększało. Znaczenie Rotterdamu jeszcze bardziej wzrosło wraz z rozwojem żeglugi śródlądowej po rzece Ren i przemysłu w Zagłębiu Ruhry. Dzięki rozbudowie i modernizacji portu, na początku dwudziestego wieku stał się on jednym z największych i najważniejszych na świecie. Miasto bardzo mocno ucierpiało w maju 1940 w wyniku nalotu dywanowego Luftwaffe, podczas którego zniszczeniu uległo zabytkowe centrum. Obecnie port w Rotterdamie jest największym w Europie. Rozciąga się aż na długości 40 kilometrów wzdłuż kanału Nieuwe Waterweg, który zapewnia połączenie z Morzem Północnym. Do 2003 roku był to największy port morski na świecie. Obsługuje on przede wszystkim produkty petrochemiczne, a także przeładunek rudy i kontenerów. Jest to również ważny węzeł drogowy i kolejowy. Rotterdam znany jest też z klubu piłkarskiego Feyenoord.

Pierwszą linię tramwaju konnego w Rotterdamie otwarto w 1879 roku. Do jej obsługi rok wcześniej założone zostało przedsiębiorstwo RTM (Rotterdamsche Tramweg Maatschappij), które niedługo później uruchomiło tramwaje parowe. Pojazdy te poruszały się po torach o rozstawie 1435 mm. Równolegle powstały dwie mniejsze firmy przewozowe, które funkcjonowały w Rotterdamie i jego okolicach. W 1882 roku przedsiębiorstwo Schielandsche Tramweg-Maatschappij uruchomiło linię tramwaju konnego poruszającego się po torach o rozstawie 1067 mm z Hofplein przez Schiekade i Bergweg do Hillegersberg. W 1902 roku firma Schiedamsche Tramweg-Maatschappij otwarła tramwaj konny w Schiedam na trasie ze stacji kolejowej przez Koemarkt do Hoofdplein. Tramwaj ten poruszał się po torach o rozstawie 1000 mm.

W 1905 roku specjalnie powołane w tym celu przedsiębiorstwo RETM (Rotterdamsche Electrische Tramweg Maatschappij) rozpoczęło eksploatację pierwszej linii tramwaju elektrycznego w Rotterdamie. Linia oznaczona numer 1 kursowała na trasie Honingerdijk – Beurs – Park po torach o prześwicie torów 1435 mm. Pod koniec tego roku w mieście działało już pięć linii tramwaju elektrycznego, a jego sieć ciągle się rozwijała. W 1930 roku po Rotterdamie poruszało się aż 25 linii i był to najlepszy wynik w historii. Dodatkowo, w latach 1924 - 1928 dzielnicę Overschie obsługiwały tramwaje napędzane silnikami benzynowymi. Szybko jednak zrezygnowano z tego środka transportu.

W kolejnych latach nastąpił rozwój motoryzacji indywidualnej. Dodatkowo miasto bardzo ucierpiało w wyniku nalotu dywanowego Luftwaffe w 1940 roku. Wszystko to sprawiło, że sieć tramwajowa w mieście zaczęła być ograniczana. Po II wojnie światowej podjęto intensywne prace nad budową metra. Pierwszą linię uruchomiono już w 1968 roku i w kolejnych dekadach trwał intensywny rozwój tego środka transportu. W rezultacie pod koniec 1980 roku poważnie rozważano likwidację sieci tramwajowej w Rotterdamie. Ostatecznie przyjęto jednak program TramPlus, w ramach którego zaplanowano modernizację najważniejszych istniejących tras tramwajowych, jak i budowę nowych.

W 1996 roku wraz z otwarciem mostu Erasmusa nad Nową Mozą, trasa linii 2 ponownie odzyskała połączenie z resztą sieci tramwajowej w mieście. Przez lata funkcjonowała ona bowiem w całkowitej izolacji po południowej stronie Nowej Mozy. Torowiskiem po moście skierowano nową linię 20, która stała się początkiem realizacji programu TramPlus. W 2004 roku rozpoczęła kursowanie linia 23, która zapewniła połączenie z centrum przez wspomniany most do południowo-wschodniej dzielnicy mieszkalnej IJsselmonde, a także linia 25, docierająca do nowej dzielnicy mieszkalnej Carnisselande, położonej w gminie Barendrecht, na południe od Rotterdamu.

Obecna sieć tramwajowa w Rotterdamie liczy 74 kilometry i jest mniejsza, niż w Amsterdamie czy Hadze. Jej zasięg jest ograniczony głównie do kierunku północ-południe. W przeciwieństwie do Hagi, tramwaje w Rotterdamie nie obsługują obszarów podmiejskich, do których dociera metro. Wszystkie trasy zakończone są pętlami lub trójkątami torowymi, dzięki czemu po mieście mogą kursować wyłącznie wagony jednokierunkowe. W Rotterdamie funkcjonuje 9 linii oznaczonych numerami: 2, 4, 7, 8, 20, 21, 23, 24 i 25. Dodatkowo w okresie letnim uruchamiana jest linia 10, obsługiwana taborem historycznym. W przypadku miejskich wydarzeń lub meczów piłkarskich na ulice wyjeżdża linia 10, łącząca dworzec Rotterdam Centraal ze Stadionem Feyenoord. Sieć obsługuje przedsiębiorstwo RET (Rotterdamse Electrische Tram N.V.).

Do 2004 roku w Rotterdamie eksploatowane były przegubowe tramwaje Duewag. Część z nich po wycofaniu z ruchu w 2005 roku trafiła do Rumunii. Dłużej przetrwały używane od 1982 roku pojazdy Duewag typu ZGT6/6 i ZGT4/6. Pierwsza seria kursowała do 2015 roku, gdy zezłomowano ostatnie egzemplarze. Druga seria była eksploatowana krócej, do 2012 roku. Cześć z tych pojazdów trafiło następnie do Rumunii.

W ramach programu TramPlus w latach 2002 – 2004 zakupiono 60 nowych niskopodłogowych pojazdów Alstom Citadis serii 2000. Są to pięcioczłonowe, w pełni niskopodłogowe tramwaje o długości 31,3 metra i szerokości 2,4 metra. W latach 2009 - 2012 dokupiono kolejne 53 niemal identyczne wagony serii 2100, które są krótsze o pół metra od wcześniejszych wozów. Pojazdy z drugiej serii, ze względu na mniejszy zwis, skierowano na linie poruszające się po bardziej krętych trasach, z łukami o mniejszych promieniach skrętu, które nie zostały zmodernizowane w ramach TramPlus. Obecnie po ulicach Rotterdamu kursują wyłącznie pojazdy serii 2000 i 2100, dzięki czemu tabor jest praktycznie jednolity.

Tramwaje eksploatowane w Rotterdamie stacjonują w trzech zajezdniach: Kleiweg, Kralingen i Beverwaard. W mieście działa też duże Tram Museum, które w swojej kolekcji posiada wiele zachowanych, historycznych wagonów tramwajowych.

PSMKMS & Impuls