Tramwaje w Europie

Hiszpania - Grenada

: Nadrzędna kategoria: Tramwaje; Kategoria: Tramwaje na świecie; Opublikowano: niedziela, 19, maj 2024 21:00; PSMKMS; Odsłony: 585

Grenada położona jest w Andaluzji, w południowej Hiszpanii. Miasto liczy 200 tysięcy mieszkańców, natomiast cała aglomeracja ponad pół miliona osób. Pierwotnie funkcjonowała tu sieć tramwajowa, która uległa likwidacji w 1974 roku. Od 2017 roku kursowanie rozpoczęła nowa trasa o charakterze szybkiego tramwaju. Łączy ona Grenadę z okolicznymi miejscowościami.

Początki osadnictwa w miejscu współczesnej Grenady sięgają jeszcze VII wieku p. n. e. W V wieku p. n. e. powstała tu grecka kolonia. Później obszar ten został opanowany przez Rzymian, których w 711 roku wyparli Arabowie. Założyli oni nową osadę, noszącą nazwę Garnata. W latach 1238 - 1492 była to stolica emiratu. Grenada stała się wówczas największym i najbogatszym miastem Półwyspu Iberyjskiego. Dopiero w 1492 roku wygnano stąd muzułmanów, tworząc jednocześnie chrześcijańskie arcybiskupstwo. W 1526 roku w mieście założono uniwersytet. Dziś jest on jednym z czołowych w Hiszpanii. W czasie wojny domowej Grenada znalazła się po stronie Republiki. W sierpniu 1936 roku została zdobyta przez wojska generała Franco. Współcześnie jest to ważny ośrodek handlowy, przemysłowy i kulturalny. Miasto słynie też z wielu zabytków i pięknych krajobrazów.

Komunikacja tramwajowa pojawiła się w Grenadzie w 1904 roku. Wówczas firma Los tranvías eléctricos de Granada otworzyła pierwszą linię, łączącą Cocheras-Puerta Real z Plaza Nueva. Przedsiębiorstwo posiadało tabor tramwajowy, wyprodukowany w Saragossie, a nawet własną elektrownię wodną w Salto de Monachil, w której produkowano prąd do zasilania sieci trakcyjnej.

Od 1912 roku sieć tramwajowa zaczęła obejmować kolejne miasta. Otwarto wówczas połączenie do La Gabia. W 1917 roku uruchomiono nowe trasy do Santa Fe i Atarfe, w 1918 roku do Chauchina i Pinos Puente, w 1922 roku do Alhendín i La Zubia, w 1923 roku do Padul, w 1924 roku do Dúrcal i w końcu w 1941 roku do Fuente Vaqueros. Łącznie funkcjonowało blisko 100 kilometrów tras, służących zarówno do transportu pasażerów, jak i towarów, w tym głównie dla przemysłu cukrowniczego Vega de Granada.

Upadek sieci tramwajowej, podobnie jak w wielu innych europejskich krajach, nastąpił w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku. W 1963 roku Rada Miejska Grenady podjęła decyzję o likwidacji komunikacji tramwajowej i zastąpieniem jej autobusami. W 1969 roku wstrzymano transport towarów, pozostawiając jedynie pasażerskie połączenia międzymiastowe. W 1971 roku przedsiębiorstwo Tranvías Eléctricos de Granada zdecydowało się zrezygnować z zarządzania tramwajem i przekazać je FEVE, które stopniowo likwidowało kolejne trasy. Jako ostatnie zamknięte zostały linie do Dúrcal i Pinos Puente w dniu 19 stycznia 1974 roku oraz do La Zubia i Fuente Vaqueros w dniu 14 lutego 1974 roku. Połączenia tramwajowe zastąpione zostały autobusami.

W 2005 roku podjęto decyzję o odbudowie sieci tramwajowej w mieście. Zdecydowano się na uruchomienie linii lekkiej kolei miejskiej, która nazwana została metrem, jednak w rzeczywistości ma charakter szybkiego tramwaju, obsługiwanego przez typowo tramwajowy tabor. Budowa trasy rozpoczęła się w 2007 roku. Początkowo linia miała zostać otwarta na początku 2012 roku. W maju 2011 roku inwestycja była ukończona w 73%. Wówczas wyczerpały się fundusze na jej realizację ze względu na trwający kryzys gospodarczy w Hiszpanii. Koszt budowy sieci szacowano na 502 mln euro. Tymczasem zabezpieczono zaledwie 250 mln euro. W 2012 roku udało się pozyskać dodatkowe środki z pożyczki o wysokości 260 mln euro, pochodzącej z Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Jednocześnie, termin zakończenia prac przesunięto na początek 2014 roku. Pieniędzy wciąż jednak brakowało. Problem finansowania inwestycji udało się ostatecznie rozwiązać w lipcu 2014 roku.

Linia numer 1 została w końcu otwarta w dniu 21 września 2017 roku. Przystanek początkowy wyznaczono w południowej części miejscowości Armilla, skąd wychodzi jeden tor, poprowadzony deptakiem. Następnie torowisko prowadzi już wydzielonym korytarzem, poprzecinanym jednak licznymi skrzyżowaniami z ruchem ogólnym, zabezpieczonymi sygnalizacją świetlną. Tak trasa dociera do Grenady, gdzie torowisko schodzi pod ziemię. Pod centrum miasta prowadzi tunel o długości około 2,4 kilometra. Przebiega on głównie pod Camino de Ronda, a także pod rzeką Rio Genil. Na tym odcinku wyznaczono trzy podziemne przystanki. Za tunelem trasa mija dworzec kolejowy w Grenadzie i prowadzi po powierzchni dalej na północ. W dzielnicy Maracana zlokalizowano zajezdnię. Stąd już blisko do przystanku końcowego w miejscowości Albolote. Konstrukcja i przebieg trasy, pomimo nazywania jej metrem, przypomina sieć szybkiego tramwaju, a na terenie miejscowości Armilla nawet klasyczny tramwaj. Całkowicie bezkolizyjny jest tylko odcinek tunelowy. Można odnieść wrażenie, że określenie metro w przypadku tej sieci tramwajowej stosowane jest wyłącznie w celu promocji i zachęcenia mieszkańców do korzystania z niej. Prędkość pojazdów w wielu miejscach jest bowiem niższa niż w przypadku wielu klasycznych linii tramwajowych. Przejazd trasy o długości 15,9 kilometra zajmuje 47 minut. Po drodze zlokalizowano aż 24 przystanki pośrednie.

Do obsługi linii zakupiono 15 tradycyjnych, niskopodłogowych wagonów tramwajowych CAF Urbos 3, o długości 32,4 metra i szerokości 2,65 metra. Posiadają one pięć członów i są dwukierunkowe. Oznaczono je numerami od 301 do 315. Wyprodukowane zostały w latach 2012 - 2015. W 2024 roku trwała dostawa kolejnych 8 wozów CAF Urbos 3 o podobnych parametrach z bardziej zaokrągloną stylistyką ścian czołowych. Po ich wprowadzeniu do ruchu, planowano zwiększenie częstotliwości kursowania linii.

Pomimo nadużycia określenia metro wobec sieci tramwajowej w Grenadzie, odniosła ona znaczący sukces. Tramwaje zaczęły przewozić znacznie więcej pasażerów, niż pierwotnie zakładano. Stąd planowano dalszą rozbudowę tras, w tym na zachód od Armilli, rozdzielając się na dwie odnogi do Cúllar Vega i do Alhendín oraz na północny-zachód z Albolote do Pinos Puente lub Atarfe i Santa Fe. Pod uwagę brano też budowę nowych linii w centrum Grenady do Peligros, Ogíjares i portu lotniczego Federico García Lorca. W 2023 roku opracowywano projekty budowlane dla południowego i północnego przedłużenia, a w październiku tego samego roku ogłoszono przetarg na projekt rozbudowy torowisk w centrum Grenady.

PSMKMS & Impuls