Tramwaje szkoleniowe w Krakowie

Tramwaje szkoleniowe

: Nadrzędna kategoria: Tramwaje; Kategoria: Tramwaje szkoleniowe w Krakowie; Opublikowano: wtorek, 27, listopad 2012 20:41; PSMKMS; Odsłony: 1769

Nieodłącznym elementem każdego przedsiębiorstwa komunikacji tramwajowej jest komórka zajmująca się szkoleniem przyszłych motorowych. Taki kurs można bowiem zrobić wyłącznie w firmie komunikacyjnej, która sama musi sobie wykształcić swoich pracowników. Do szkolenia motorowych przeważnie przeznaczone są specjalnie przystosowane wagony tramwajowe, chociaż w ostatnim czasie powoli odchodzi się od tego rozwiązania.

Krakowskie MPK posiada obecnie cztery wagony szkoleniowe. Są to wyłącznie pojazdy typu 105Na, noszące numery: 1511, 1512, 1514 i 1517. Nim jednak o nich, warto wspomnieć o wcześniejszych szkoleniowych "stopiątkach". Już w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych krakowskie MPK posiadało wagony typu 105N i 105Na przystosowane specjalnie do szkolenia motorowych. W latach dziewięćdziesiątych w naszym mieście ostały się jednak tylko dwa wozy tego typu. Wyprodukowane w 1988 roku wagony 105Na, które początkowo otrzymały numery 932 i 933, po kilku miesiącach eksploatacji przebudowane zostały na szkoleniowe. Tramwaje pomalowane zostały na żółto oraz wyposażone w dodatkowe pulpity dla instruktora. Ponadto, we wnętrzu dokonano zmian w ustawieniu foteli, a przed drugimi drzwiami zabudowano ściankę, oddzielającą przednią część wozu od reszty. Wozy otrzymały numery 1514 i 1515. Oba tramwaje od tego czasu tworzyły skład wagonów szkoleniowych. Na mieście pojawiały się zarówno razem jak i osobno. W 2001 roku poddano je drobnemu remontowi, podczas którego wymieniono między innymi powłoki lakiernicze.

W związku z dużą ilością szkoleń, na przełomie 2000 i 2001 roku tymczasowo połączono wagony szkoleniowe z normalnymi liniowymi wozami. Powstały w ten sposób składy 105Na - 1514+365 oraz 105Na - 1515+855. Dopiero kilka lat później postanowiono na stałe zwiększyć liczbę wozów szkoleniowych. Taka decyzja podjęta została na początku 2007 roku. Wytypowano dwa tramwaje 105Na numer 456 i 471, które wcześniej zakwalifikowane zostały do zdjęcia ze stanu. Oba pojazdy przenumerowano odpowiednio na 1516 i 1517. Z wnętrza usunięto zbędne wyposażenie (kasowniki, poręcze i siedzenia). Wagony połączono z dotychczasowymi "eLkami" i tak powstały dwa składy szkoleniowe: 1514+1517 i 1515+1516. Wszystkim czterem pojazdom ujednolicono barwy. Co ciekawe, wozy nie pomalowane zostały w zwyczajowy żółty kolor, a w normalne barwy zakładowe: biało-granatowe. Jedyną zewnętrzną cechą, która odróżnia je od pojazdów liniowych, są duże piktogramy litery "L" na burtach.

Taki stan rzeczy trwał do połowy 2009 roku. Wówczas to w drugim wagonie w składzie 105Na - 1515+1516 doszło do spalenia instalacji elektrycznej. Wóz 1516 już nie powrócił na ulice Krakowa, pojawił się za to w jednostce straży pożarnej przy ulicy Obrońców Modlina, gdzie służy do szkolenia strażaków. Wagon 1515 powrócił jeszcze na miasto i przez kilka miesięcy jeździł solo. W 2010 roku został w końcu skreślony ze stanu i zezłomowany. Oba wspominanie powyżej wagony zastąpił nowy skład 105Na - 1511+1512, powstały z dwóch, przynajmniej teoretycznie najstarszych krakowskich stopiątek numer 421 (numer fabryczny 36) i 423 (numer fabryczny 31). Reasumując, obecnie w Krakowie są dwa składy szkoleniowe 105Na - 1511+1512 oraz 1514+1517.

Poza "stopiątkami", w Krakowie do niedawna eksploatowane były również inne wagony szkoleniowe. Jeszcze w latach dziewięćdziesiątych na ulicach naszego miasta można było spotkać wagon 102Na - 1501. Przez lata uczyli się na nim przyszli motorowi "stodwójek". Niestety, wraz z ich wycofaniem z ruchu, także wóz do szkolenia przestał być potrzebny. W 2000 roku wagon zezłomowano. Podobny los spotkał norymberski skład T4+B4 - 1502+1503, złożony z dawnego wagonu T4 numer 113 oraz doczepy 501. Oba wozy, po wycofaniu pociągów T4+B4 z eksploatacji w Krakowie, przestały być potrzebne. Pocięto je na złom w 2005 roku.

Do szkolenia motorowych na innych typach wagonów, używane są już wyłącznie liniowe pojazdy. Tak było w przypadku wozów NGT6, E1+c3, N8S, GT8S i EU8N. Jedynie w przypadku niektórych typów pojazdów, konkretne wagony liniowe częściowo przystosowane zostały do potrzeb wozów szkoleniowych. Tak stało się z wozem GT6 - 189 (wcześniej oznaczony numerem 166), czy wiedeńcami E1 - 111 oraz E1+c3 - 109+569. W wagonach tych przygotowano stanowisko do zamontowania fotela dla instruktora, a także dodatkowy włącznik hamulca awaryjnego.

Kończąc temat pojazdów szkoleniowych nie można zapomnieć o wagonie N - 26 i składzie SN2+PN2 - 87+530, na których jesienią 2006 roku szkoliło się kilku motorowych. Wóz N - 20 był natomiast wykorzystywany do nauki jazdy w 2009 roku.