Grudziądz
- Nadrzędna kategoria: Tramwaje w Polsce
- Kategoria: Grudziądz
- Opublikowano: niedziela, 11, wrzesień 2016 21:00
- PSMKMS
- Odsłony: 11738
Grudziądz jest najmniejszym polskim miastem, mogącym pochwalić się posiadaniem własnej sieci tramwajowej. To liczące niespełna 100 tysięcy mieszkańców miasto może pochwalić się transportem szynowym już od ponad 100 lat Tutejsze tramwaje, poruszające się po torach o prześwicie 1000 mm, każdego dnia pokonują 1800 kilometrów, wożąc około 21 tys. pasażerów. I co najważniejsze, wciąż kursują po wąskich uliczkach centrum miasta, w tym również po rynku.
Pierwsza linia tramwaju konnego w Grudziądzu uruchomiona została w dniu 13 czerwca 1896 roku na trasie Dworzec - Tarpno. Trzy lata później, na ulice miasta wyjechały pierwszej tramwaje elektryczne. W 1911 roku rozpoczęto budowę drugiej linii z Dworca w kierunku południowym. Przez następne lata trasa w kierunku południowym była stopniowo wydłużana aż do osiedla Mniszek, gdzie tramwaje docierały w latach 1978 - 1979. Później jednak torowisko skrócono do pętli Południowa. W 1996 roku linia ponownie została wydłużona, ale w kierunku południowo-zachodnim do obecnej pętli Rządz.
Najtragiczniejszym zdarzeniem w ponad stuletniej historii grudziądzkich tramwajów był pożar zajezdni, do którego doszło 5 września 1993 roku, około godziny 5 nad ranem. Jego powodem najprawdopodobniej było zwarcie instalacji elektrycznej. W wyniku pożaru, spaleniu uległo aż 11 wozów czyli ponad 1/3 posiadanego taboru oraz wagon techniczny. Tramwaje na kilkanaście dni zniknęły z ulic miasta. Dziś pracownicy tutejszej zajezdni mimo wszystko dobrze wypowiadają się o pożarze. Jeszcze w 1993 roku podjęto bowiem decyzję o odbudowie obiektu i zakupie nowego taboru. Pozwoliło to więc na zupełną odnowę infrastruktury zajezdni. Ponadto, miasto wzbogaciło się o 6 nowych wagonów 805Nb, które pierwotnie trafiły do Warszawy. Uroczyste otwarcie odbudowanej zajezdni nastąpiło w dniu 4 sierpnia 1994 roku.
Z uwagi na niezbyt rozbudowaną sieć tramwajową, w mieście uruchamiane są trzy linie tramwajowe kursujące po następujących trasach: linia 1 Tarpno - Dworzec, linia 2 Tarpno - Rządz, linia 3 Rządz - Dworzec.
Linia numer 1 jeszcze kilka lat temu normalnie kursowała po ulicach miasta, poruszając się po najstarszej trasie, otwartej w 1899 roku. Obecnie jednak pozostaje zlikwidowana.
Dwójka jest jedyną linią, która funkcjonuje w mieście w normalnych warunkach, kursując z częstotliwością co 7,5 minuty. Jej trasa prowadzi ze starych osiedli położonych w dzielnicy Tarpno przez ścisłe centrum, w tym rynek, do położonych na południu miasta dzielnic przemysłowych i dużych osiedli mieszkaniowych w dzielnicy Rządz.
Linia numer 3 uruchamiana jest wyłącznie w przypadku prowadzenia prac torowych na odcinku do pętli Tarpno. W takich sytuacjach linia numer 2 zostaje zawieszona.
Taki układ tras powoduje, że w normalnych warunkach ponad kilometrowy odcinek od dworca do ulicy Toruńskiej służyć wyłącznie do przejazdu pociągów wyjeżdżających lub zjeżdżających do zajezdni. Na chwilę obecną nie planuje się bowiem przywrócenia do normalnej eksploatacji linii numer 1.
Grudziądz posiada tylko jedną zajezdnię tramwajową, która pamięta początki powstania tramwaju konnego w mieście. Sama hala zbudowana została w 1912 roku. W 1993 roku obiekt ten uległ spaleniu, jednak odbudowano go w 1994 roku. Zajezdnia mieści się na przeciw dworca PKP. Tramwaje wjeżdżają na teren zajezdni przodem, natomiast wyjazd odbywa się tyłem na pobliski trójkąt, który służy do zawracania. Wcześniej w tym miejscu swoją trasę kończyła również linia numer 1. Pozostałe trzy końcówki, czyli Tarpno, Rządz i Południowa wyposażone są w tradycyjne pętle do zawracania.
Grudziądzką sieć tramwajową obsługuje Miejski Zakład Komunikacji Sp. z o.o. Tramwaje, tak jak przed stu laty, kursują po torach o szerokości 1000 mm. Sieć liczy 9 kilometrów długości i jest najmniejszą w naszym kraju. Miasto posiada obecnie 29 wagonów tramwajowych w tym: 7 oryginalnych 805Na, 6 wozów 805Nb, 6 zmodernizowanych w ostatnich latach w ZNTK Mińsk Mazowiecki i PESA Bydgoszcz wozów, w tym 4 typu 805Na MM i 2 typu 805Na MMD, tworzących w sumie trzy składy.
Zbiór taboru uzupełnia 10 używanych wozów GT8 z Krefeld. Pojazdy te posiadają jednolite, pomarańczowo-czerwone barwy, dzięki czemu prezentują się całkiem nieźle. Dodatkowo, wyposażone zostały w zestawy wyświetlaczy zewnętrznych oraz zewnętrzny monitoring.
Jeszcze kilka lat temu w mieście eksploatowane były używane wozy GT6, w tym 2 sztuki z Mannheim, 4 sztuki jednokierunkowe i 2 sztuki dwukierunkowych z Würzburga. Część z tych pojazdów została zakupiona przez Tramwaje Podmiejskie z Łodzi. Pozostałe natomiast skasowano.
Zbiór taboru zamyka jeden wagon techniczny, czyli pług przerobiony z wozu typu 2N2.
Grudziądzkie tramwaje powoli zaczynają wychodzić z zastoju, w którym trwały przez wiele lat. Z pomocą przyszły tu Fundusze Europejskie, dzięki którym przeprowadzono proces modernizacji sieci tramwajowej. Najważniejsze prace zrealizowano na najstarszym odcinku sieci, prowadzącym od skrzyżowania alei 23 Stycznia z ulicą Toruńską, przez centrum do pętli Tarpno. Cała trasa na przełomie 2014 i 2015 roku przechodziła generalny remont włącznie z pętlą. Przebudowie poddano wówczas odcinki jednotorowe za wyjątkiem wąskich uliczek w centrum, gdzie z uwagi na brak wystarczającego miejsca zamiast odcinków jednotorowych wyposażonych w zwrotnice zastosowano sploty torowe. Takie rozwiązanie pozwoli więc nie tylko obniżyć koszty eksploatacji torowiska, ale sprawi, że będzie ono mogło być znacznie dłużej eksploatowane. Prace prowadzone są również na południowym odcinku sieci do pętli Rządz, gdzie wyremontowano najbardziej newralgiczne odcinki torów, szczególnie na łukach, a także zlikwidowano odcinki jednotorowe.
W styczniu 2015 roku gotowe było już torowisko prowadzące przez Stare Miasto w kierunku pętli Tarpno. Wciąż jednak brakowało sieci trakcyjnej, natomiast na przystankach przygotowane były słupy pod tablice informacji pasażerskiej.
Inną niezwykle ważną inwestycją jest budowa Centrali Nadzoru Ruchu na terenie zajezdni tramwajowej. W ramach tej inwestycji wprowadzono pełny nadzór nad ruchem tramwajów, monitorowanie potoków pasażerskich i zdarzeń komunikacyjnych. Dodatkowo, dzięki wyposażeniu w autokomputery z GPS pociągów tramwajowych, uzyskały one priorytet na sygnalizacjach świetlnych. W tramwajach zainstalowano również systemy służące do zliczania pasażerów. Natomiast na przystankach pojawiły się tablice dynamicznej informacji pasażerskiej.
W kolejnej perspektywie budżetowej Unii Europejskiej planuje się zakup 12 niskopodłogowych wagonów tramwajowych. Biorąc pod uwagę, ze linia numer 2 kursująca na trasie Tarpno - Rządz obsługiwana jest przez dziewięć brygad, pozwoli to na praktycznie wyeliminowanie taboru wysokopodłogowego z ulicy Grudziądza.
Wszystkie te inwestycje sprawiły, że grudziądzkie tramwaje już zmieniły się nie do poznania. Jednocześnie jednak zachowany został ich jedyny w swoim rodzaju charakter dzięki pozostawieniu sieci tramwajowej na wąskich uliczkach centrum miasta. Prowadzona modernizacja trasy tramwajowej do Tarpna ostatecznie zakończyła się w dniu 1 sierpnia 2015 roku. Wówczas na ulice Grudziądza powrócił dwójka, która pozostaje jedyną linią tramwajową w mieście.
PSMKMS & Impuls
Komentarze
A w tej dyspozytorni to na ekranie można zauważyć gdzie dokładnie na planie miasta i jaki wagon znajduje się w ruchu.