Trolejbusy w Polsce
Trolejbusy w Lublinie
- Nadrzędna kategoria: Trolejbusy
- Kategoria: Trolejbusy w Polsce
- Opublikowano: niedziela, 08, styczeń 2017 21:00
- PSMKMS
- Odsłony: 7190
Lublin jest jednym z większych i ważniejszych miast we wschodniej Polsce. Poza autobusami kursują tu również trolejbusy, które w ostatnim czasie przeżywają swój rozkwit. Lublin jest jednym z trzech polskich miast obok Gdyni i Tychów, w których eksploatowany jest ten środek transportu publicznego.
Trolejbusy wyjechały na ulice Lublina w 1953 roku. Taki środek transportu miejskiego okazał się być najlepszy w mieście położonym na kilku wzgórzach. Co ciekawe, wcześniej planowano uruchomienie w Lublinie tramwaju elektrycznego. Jednak już w latach dwudziestych ubiegłego wieku zdecydowano się na trolejbusy. Nie udało się ich jednak uruchomić przed wybuchem drugiej wojny światowej. Gdyby nie to, Lublin byłby pierwszym polskim miastem dysponującym takim środkiem transportu publicznego.
Po uruchomieniu pierwszej linii, sieć trolejbusowa szybko się rozwijała. Najlepszy okres świetności lubelskich trolejbusów, to właśnie lata sześćdziesiąte. Regres nastąpił na początku lat siedemdziesiątych. Wówczas w całym kraju likwidowano sieci trolejbusowe. Również w Lublinie rozważano taką decyzję, jednak w końcu skończyło się szczęście tylko na likwidacji trasy w ciągu alei Warszawskiej. W kolejnych latach mimo rozwoju miasta, długość sieci nie zmieniała się.
W 1975 roku w Lublinie pojawiły się nowoczesne, jak na ówczesne czasy, radzieckie trolejbusy ZiU-9. W latach osiemdziesiątych zakupiono również fabrycznie nowe trolejbusy Jelcz PR110E. Kolejne egzemplarze pozyskano ze zlikwidowanych sieci w Dębicy, w Warszawie i w końcu w Słupsku. Rozpoczęto ponadto przeróbkę autobusów na trolejbusy we własnych warsztatach. W 1990 roku pierwszy raz od wielu lat sieć trolejbusowa znów się wydłużyła. Powstała wówczas trasa na Węglin. Na ulicach miasta pojawiły się również trzy przegubowe trolejbusy zbudowane na bazie Ikarusów 280. Jednak niedługo później, w 1994 roku trolejbusy zniknęły z części Krakowskiego Przedmieścia, wraz z usunięciem z tej ulicy ruchu kołowego. Lata dziewięćdziesiąte również nie były łaskawe dla lubelskiej sieci trolejbusowej. Autobusy na prąd nie kojarzyły się wówczas mieszkańcom z nowoczesnością. Na ulicach miasta pojawił się jednak pierwszy niskopodłogowy trolejbus Jelcz M121E. Od tego momentu rozpoczął się swoisty przełom. W 2000 roku udało się zrealizować kolejną rozbudowę sieci trakcyjnej. Oddano wówczas przedłużenie sieci z dotychczasowej pętli Unicka do nowej końcówki Chodźki Szpital. Jednocześnie ruszyła modernizacja istniejącej infrastruktury. W następnych latach sieć trolejbusowa znów się powiększyła. W 2007 roku otwarto odcinki na ulicy Głębokiej od Filaretów przez ulicę Wileńską, Bohaterów Monte Cassino, Armii Krajowej i Orkana. W tym samym roku w mieście pojawiły się pierwsze trolejbusy Solaris Trollino 12M oraz Trollino 12AC. Natomiast we własnych warsztatach w oparciu o pudła autobusów zbudowano 3 Jelcze M121E4 oraz jeden trolejbus MAZ 203. W 2011 roku zakupiono dodatkowo 30 nowych trolejbusów Solaris Trolino 12S.
Jeszcze na początku drugiej dekady dwudziestego pierwszego wieku po Lublinie kursowało osiem linii trolejbusowych, noszących numerację z przedziału od 150 do 160. Przewoźnik dysponował 75 trolejbusami, wśród których najstarsze Jelcze PR110 pamiętały jeszcze przełom lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Nieco młodsze były Jelcze 120MT i Jelcze M121E, a najnowszy tabor reprezentowały wspominane już wcześniej Solarisy oraz jeden MAZ. Wszystkie lubelskie trolejbusy stacjonowały w jednej zajezdni, zbudowanej w latach sześćdziesiątych przy alei Kraśnickiej na Helenowie.
W latach 2013 - 2016 zrealizowano w Lublinie niespotykany w tej części Europy program rozwoju sieci trolejbusowej. Już w 2013 roku otwarto trasę z Majdanka przez ulicę Dekutowskiego do pętli Pancerniaków. W 2014 roku uruchomiono odcinek sieci wzdłuż alei Unii Lubelskiej, ulicy Podzamcze i Unickiej oraz przedłużono trasę z Majdanka przez ulicę Doświadczalną do pętli Felin i do nowej pętli Abramowice. W 2015 roku zrealizowano trasę do pętli Osiedle Poręba oraz wzdłuż ulic Zemborzycka, Diamentowa, Krochmalna, Jana Pawła II i nowy dojazd do dworca kolejowego ulicą Stadionową i Młyńską. W kwietniu tego roku oddano do użytku nową zajezdnię trolejbusową, zlokalizowana u zbiegu ulicy Grygowej i Pancerniaków, ściśle związaną z główną lubelską zajezdnią autobusową. W nowej zajezdni swoje miejsce znalazły wszystkie lubelskie trolejbusy, a stara zajezdnia uległa likwidacji. W dniu 1 marca 2016 roku wprowadzono ruch trolejbusów na kolejnych nowych odcinkach. Trolejbusy pojawiły się na ulicy Krochmalnej pomiędzy ulicą Stadionową i Diamentową, na ulicy Nadbystrzyckiej pomiędzy ulicą Jana Pawła II i Głęboką, na ulicy Zana pomiędzy ulicą Nadbystrzycką i Filaretów, na ulicy Filaretów pomiędzy ulicą Zana i Jana Pawła II, na ulicy Bohaterów Monte Cassino pomiędzy ulicą Armii Krajowej i aleją Kraśnicką oraz na ciągu ulic Lwowska - Andersa - Mełgiewska do skrzyżowania z ulicą Gospodarczą. W wyniku prowadzonych inwestycji, lubelska sieć trolejbusowa w ciągu kilku lat powiększyła się z 28 do 60 kilometrów długości.
Równolegle z rozbudową sieci dokonano ogromnej wymiany taboru na nowy, w pełni niskopodłogowy. W latach 2013 - 2014 w mieście pojawiło się 20 nowych Solarisów Urbino 12MB, wyposażonych w dodatkowy napęd spalinowy, umożliwiający poruszanie się pojazdów bez zasilania z górnej sieci trakcyjnej. Natomiast w latach 2013 - 2015 zakupiono 38 trolejbusów wyprodukowanych przez konsorcjum złożone z polskiej firmy Ursus i ukraińskiego Bogdana. Pierwszy producent dostarczył wyposażenie elektryczne i wewnętrzne, natomiast drugi nadwozia pojazdów. Trolejbusy te wyposażone są w dodatkowe zasilanie bateryjne, umożliwiające jazdę bez sieci trakcyjnej na krótkich odcinkach. Pomimo produkcji przez konsorcjum nie mające doświadczenia przy budowie tego typu pojazdów, polsko-ukraińskie trolejbusy na ulicach Lublina prezentują się nadzwyczaj dobrze.
Lublin jest również pierwszym polskim miastem od lat, na ulice którego powróciły trolejbusy przegubowe. W 2014 roku zakupiono 12 pojazdów Solaris Trollino 18M, które kursują przede wszystkim na linii 158, jak również na pojedynczych brygadach linii 156 i 160.
Dzięki intensywnym działaniom inwestycyjnym, lubelskie trolejbusy pojawiły się w wielu nowych rejonach miasta. Również w tych, w których nie ma sieci trakcyjnej. Wśród nich jest zarówno pętla Osiedle Widok, gdzie wjazd kieszeniowy realizuje linia numer 160, jak i kilka odcinków w centrum. W mieście zaczęło nawet dochodzić do sytuacji, w których trolejbusy kierowane są do obsługi linii autobusowych, na przykład linii 20 lub 30. Zwykle bowiem stosowana jest zamiana w odwrotnym kierunku, czyli w miejsce trolejbusów pojawiają się autobusy.
Lubelskie MPK dysponuje również dwoma historycznymi trolejbusami: Skoda 9Tr i ZiU-9. Ten ostatni pojazd przeszedł remont i obecnie regularnie pojawia się na ulicach miasta, obsługując linię turystyczną T.
Obecnie przewozy na lubelskiej sieci trolejbusowej realizuje Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Lublin sp. z o.o. na zlecenie Zarządu Transportu Miejskiego. Sieć trolejbusowa liczy 60 kilometrów, która obsługiwana jest przez 11 linii oznaczonych numerami od 151 do 161. System uzupełnia 1 linia turystyczna T oraz 2 linie zjazdowe 909 i 950. W mieście eksploatowanych jest 110 trolejbusów, w tym 108 współczesnych oraz 2 historyczne. Spośród posiadanych pojazdów, aż 70 sztuk posiada alternatywne źródło zasilania, umożliwiające przejazd bez sieci trakcyjnej. W roku szkolnym na ulice miasta w 2016 roku wyjeżdżało odpowiednio: 87 trolejbusów w dni powszednie, 46 w soboty oraz 36 w dni świąteczne. W okresie wakacyjnym te wartości spadały odpowiednio do 68, 35 i 20.
Trolejbusy nie są jedynymi elektrycznymi pojazdami kursującymi po ulicach Lublina. W mieście od 2015 roku eksploatowany jest autobus elektryczny "Ekovolt". Pojazd powstał na podwoziu ukraińskiego autobusu Bogdan, które zostało wyposażone w lubelskiej fabryce Ursus w osprzęt elektryczny firmy Enika. Wóz dysponuje bateriami pozwalającymi na przejazd około 100 kilometrów. Dodatkowo, na dachu zainstalowano specjalny pantograf, przy pomocy którego można doładować akumulatory. Stanowisko do ładowania znajduje się na jednym z przystanków przy alei Unii Lubelskiej. Elektryczny autobus kosztował około 1,7 mln złotych. Energia zużywana przez pojazd jest jednak o około połowę tańsza niż w przypadku ropy naftowej w tradycyjnych autobusach. Pojazd kursuje na różnych liniach, w tym również na trolejbusowej 159.
Zrealizowane w ostatnich latach inwestycje komunikacyjne stawiają Lublin w czołówce miast europejskich, jeśli chodzi o sieć trolejbusową. Udało się bowiem nie tylko w istotny sposób powiększyć zasięg sieci, czy dokonać wymiany taboru na nowy, ale przede wszystkim zmienić postrzeganie tego środka transportu. Miasto w mojej opinii wyprzedziło nawet Gdynię, która przez dekady uchodziła za najbardziej protrolejbusową w naszym kraju. Miejmy nadzieję, że ten niezwykle pozytywny trend uda się utrzymać w najbliższych latach.
