Wydarzenia
Prezentacja systemu Contrack w zakładach KZN Bieżanów - 11-13.06.2025
- Kategoria: Wydarzenia
- Opublikowano: sobota, 14, czerwiec 2025 11:00
- PSMKMS
- Odsłony: 1742
Krakowskie Kolejowe Zakłady Nawierzchniowe "Bieżanów" opracowały system Contrack, która ma duże szanse zrewolucjonizować technologię zabudowy i późniejszego utrzymania węzłów rozjazdów tramwajowych. Realizacja kontraktu dla Tramwajów Warszawskich była doskonałą okazją, aby zaprezentować rozwiązanie, które zostało w całości stworzone przez polskich inżynierów.
Początki Kolejowych Zakładów Nawierzchniowych "Bieżanów" sięgają 1945 roku, gdy na terenie lokomotywowni Kraków Prokocim powstały warsztaty zajmujące się początkowo przede wszystkim regeneracją rozjazdów i części rozjazdowych, a także odbudową zniszczonych w czasie II wojny światowej obiektów inżynieryjnych – mostów i wiaduktów kolejowych oraz produkcją dźwigarów mostowych. Z czasem, w zakładach rozpoczęto produkcję nowych elementów nawierzchni kolejowej, w tym rozjazdów. Jednocześnie, wciąż zajmowano się działalnością remontową. W 1996 roku, w wyniku poszukiwania nowych profili działalności, firma rozpoczęła produkcję elementów nawierzchni tramwajowych. Po słabszym okresie z przełomu wieków, w 2005 roku doszło do prywatyzacji przedsiębiorstwa, a od 2010 roku rozpoczęła się budowa grupy kapitałowej, czemu sprzyjało ożywienie na rynku inwestycji w infrastrukturę kolejową i tramwajową, związane z uruchomieniem środków finansowych pochodzących z Unii Europejskiej. W 2015 roku ważnym wydarzeniem dla spółki była premiera innowacyjnej technologii logistyki rozjazdowej – Switcher, w ramach której rozjazdy kolejowe są montowane na terenie zakładu i przewożone w całości na miejsce zabudowy. Rozwiązanie to pozwala zwiększyć jakość zabudowywanych elementów nawierzchni kolejowej i zminimalizować ryzyko błędów i niedokładności powstających na placu budowy. Kolejnym krokiem rozwoju było stworzenie systemu Contrack, będącego technologią prefabrykacji rozjazdów, nietypowych przejazdów i łuków tramwajowych, integrującej stalową konstrukcję układu torowego z żelbetowymi płytami wielkogabarytowymi, przy wykorzystaniu materiału poliuretanowego do ciągłego, sprężystego mocowania szyn. Contrack obejmuje zarówno proces produkcji, jak i bezpiecznej logistyki oraz sprawnej zabudowy, a w końcu także możliwość łatwej wymiany części stalowej rozjazdu bez uszczerbku dla płyt żelbetowych.
System Contrack skraca zarówno czas niezbędny na zabudowę nowego torowiska, wykonanego w tej technologi, jak i późniejszy jego remont. Dotychczas w tej technologi wykonano pojedyncze rozjazdy w Bytomiu, Poznaniu i Rudzie Śląskiej. Tramwaje Warszawskie jako pierwsze zdecydowały się wykorzystać system Contrack przy remoncie pełnego węzła rozjazdów na placu Zawiszy, będącego jednym z najbardziej obciążonych węzłów tramwajowych w mieście. W krakowskich zakładach ułożono próbnie zachodni węzeł rozjazdów z warszawskiego skrzyżowania, układając płyty i wkładając do niego elementy stalowe rozjazdów, w ten sposób sprawdzając poprawność wykonanych elementów. Prezentacja pierwotnie przygotowywana była dla Tramwajów Warszawskich, ale ostatecznie zdecydowano się zorganizować trzydniowe wydarzenie, w ramach którego przedstawiciele przedsiębiorstw tramwajowych oraz zarządców torowisk z całej Polski mogli zapoznać się z nową technologią, wykorzystaną dla konkretnego zadania remontowego.
Technologia Contrack została w całości stworzona przez polskich inżynierów w ciągu dwóch lat, między innymi dzięki dofinansowaniu z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Pierwszą innowacją jest zastosowanie wielkogabarytowych płyt prefabrykowanych, które są indywidualnie przygotowywane do konkretnego elementu torowiska. Może to być rozjazd lub węzeł rozjazdów albo nietypowy łuk torowy. Dotychczas prefabrykowane płyty żelbetowe umożliwiały zabudowę torowiska na odcinkach prostych lub nieskomplikowanych łukach. Nie było natomiast na rynku żadnej technologi prefabrykacji rozjazdów torowych. Rozwiązanie to pozwala na zwiększenie jakości wykonywanych elementów, jak również skrócenie czasu niezbędnego do przeprowadzenia prac. Roboty na placu Zawiszy w Warszawie, wykonywane w tradycyjnej technologi, zajęłyby co najmniej 3 miesiące. W wyniku zastosowania systemu Contrack, okres prac skróci się zaledwie do 4 tygodni, a i tak roboty podzielone będą na trzy etapy. W każdym z nich zamykana będzie jedna z części trójwlotowego węzła rozjazdów. Pierwszy i trzeci etap potrwają tydzień, natomiast drugi etap, obejmujący wschodnią część skrzyżowania, zajmie dwa tygodnie ze względu na znacznie większy zakres torowiska przeznaczonego do wymiany. W ramach remontu zabudowanych zostanie 121 wielkogabarytowych, prefabrykowanych płyt żelbetowych. Największa z nich będzie ważyć 23 tony. Do ich produkcji wykorzystanych zostało 540 m3 betonu, a ich łączna powierzchnia wyniesie 1600 m2. Część płyt zostanie dostarczona do stolicy na wagonach kolejowych. Tramwaje Warszawskie dysponują swoją bocznicą i zapleczem technicznym, na terenie którego płyty będą gromadzone. Pozostałe elementy będą transportowane do Warszawy na samochodach ciężarowych.
Warto podkreślić, że zalety systemu Contrack nie kończą się tylko na skróceniu czasu zabudowy torowiska w tej technologi. Prawdziwą rewolucję będzie można odczuć w przyszłości podczas kolejnego remontu. System został tak zaprojektowany, aby nie trzeba było ruszać w przyszłości żelbetowych płyt. Konieczna będzie wymiana tylko elementów stalowych, co powinno zająć jeden weekend. Skróci to diametralnie czas niezbędny do przeprowadzenia prac.
Są spore szanse, że również w Krakowie niedługo zobaczymy pierwszy węzeł rozjazdów, wykonany w technologi Contrack. Rozwiązanie to ma być zastosowane na planowanym do remontu w tym roku węźle ulic Straszewskiego i Piłsudskiego, a następnie na skrzyżowaniu przy Teatrze Bagatela.
Pierwsza część wizyty w Kolejowych Zakładach Nawierzchniowych "Bieżanów" związana była z prezentacją systemu Contrack. Następnie, wszyscy przybyli udali się na teren zakładu produkcyjnego, gdzie w pierwszej kolejności mogli zobaczyć hale, w której wykonywane są stalowe elementy nawierzchni kolejowej i tramwajowej. Widoczne były między innymi powstające rozjazdy. Następnie przeszliśmy do namiotu, w którym znajduje się stół do wykonywania prefabrykowanych płyt w systemie Contrack. Mierzy on 17 metrów długości i taki największy wymiar mogą mieć odlewane płyty. Są one wykonywane w stalowych formach, w których przy pomocy styropianu wypełnia się przestrzenie, które docelowo mają pozostać puste, a więc na szyny, napęd zwrotnicy czy wszelkie instalacje. Resztę wypełnia zbrojenie ze stali lub kompozytowe oraz mieszanka betonowa. Płyty wykonuje się w pozycji odwróconej i dopiero po uzyskaniu odpowiedniej wytrzymałości betonu, odwraca do prawidłowej pozycji.
W końcu przyszła pora, aby zobaczyć w Krakowie ułożoną część warszawskiego węzła rozjazdów tramwajowych. Tak jak wspomniano powyżej, zaprezentowano rozjazdy, które zabudowane zostaną od zachodniej strony placu Zawiszy, czyli od ulicy Grójeckiej. Ułożono wielkogabarytowe, prefabrykowane płyty żelbetowe, w które włożono szyny i rozjazdy, częściowo ze sobą już połączone. Obok można było zobaczyć część pozostałych płyt. Niektóre z nich ułożone były już na wagonach, którymi będą transportowe do Warszawy.
Prezentacja zakładów KZN wzbudziła ogromne zainteresowanie, nie tylko wśród osób zawodowo zajmujących się nawierzchnią tramwajową, ale również w zwykłej prasie. Krakowskie gazety i portale internetowe pisały o "budowie kawałka Warszawy w Krakowie". Miejmy nadzieję, że niedługo również na krakowskiej sieci tramwajowej będziemy mogli zobaczyć pierwszy węzeł rozjazdów, wykonany w tej innowacyjnej technologii i że spełni ona pokładane w niej nadzieje.
